Putahe Ni Jo Ann (SSPG)

TAHONG NI JO ANN

CHAPTER 5

JO ANN POV

Maaga pa lang, gising na ako. Yung tipong kahit mga manok sa kanto hindi pa nagkakaalaman kung sisigaw na ba sila o matutulog pa ulit. Hindi ko alam kung bakit, pero parang energized ako ngayon. Siguro dahil kahapon, grabe ang dagsa ng mga tao sa karinderya ni Ate Linda. Eh syempre, proud din ako hindi biro ang mag-isip ng bagong putahe na swak sa bulsa pero pasok sa pang-hotel ang lasa.

Pagpasok ko sa karinderya, amoy pa lang ng ginisang bawang at sibuyas, parang gusto ko nang sumisid sa kawali. Si Ate Linda, abala na sa paghahanda ng mga ingredients.

“Uy Jo Ann! Maaga ka ah. May bago ka na namang recipe? Sana wala nang mantikang puputok sa mukha ko ha!” sabi niya habang hinahalo ang kaldero ng kanin.

Ngumiti lang ako. “Don’t worry, Ate, safe ‘to. Pero level-up ang lasa, promise. Parang high-class restaurant sa Maynila, pero presyo pang-Bulan lang.”

“Hmm, sige nga, anong tawag dito?”

Lumapit ako sa mesa at inilabas ang mga dala ko: tahong, coconut milk, luya, sili, kalamansi, at kaunting parmesan cheese (oo, may pa-parmesan kahit sa Bulan). “Ate, today we’re making Creamy Ginataang Tahong with a Cheesy Twist.”

Napataas ang kilay niya. “Ano yun? Parang sosyal, pero parang nakaka-‘yum’ din.”

“Oo, Ate. Alam mo yung feeling na parang kumakain ka sa hotel sa Legazpi pero nasa tabi ka lang ng tricycle terminal? Yun ang vibe natin.”

Sinimulan ko nang magluto. Una, pinakuluan ko muna yung tahong para bumukas. Amoy dagat agad sa buong karinderya. Yung tipong may tatlong mangingisda sa labas na napatingin sa pinto.

“Amoy tahong ‘to ah!” sigaw nung isa.

“Fresh po, Kuya!” sigaw ko pabalik. “Baka gusto nyo tikman mamaya.”

Naghalo na ang luya, bawang, at sibuyas sa kawali, tapos nilagay ko yung gata. Kumulo-kulo, tapos nilagay ko yung tahong. Hinintay ko lang ng konti, then yung secret weapon kaunting parmesan cheese para lumapot at maging creamy ang sauce.

Si Ate Linda, medyo nagdududa pa. “Cheese sa gata? Sure ka, Jo Ann?”

“Ate, trust me. Love at first bite ‘to.”

Habang naghihintay maluto, narinig ko si Ate Linda na sumigaw sa mga suki. “Mga suki! May bago tayo ngayon! Galing mismo sa chef natin na si Jo Ann! Tahong… na sosyal!”

May isang tambay na biglang lumapit, si Mang Rodel, na kilala sa pagiging makulit. “Aba, sosyal daw! Ate, baka pag tinikman ko, bigla akong magka-American accent ha.”

Nagtawanan kami.

Dumating ang oras ng tikiman. Nilagay ko yung ginataang tahong sa malaking plato, tapos sprinkle ng konting green onions para may kulay. Pinaupo ko si Ate Linda para unang tumikim.

Isang subo pa lang, lumaki na yung mata niya. “Jo Ann! Anak ng… ginataang tahong! Ang sarap! Parang gusto ko nang mag-English!”

Natawa ako. “Ano Ate, ready ka na mag-announce?”

“Game!”

Sumigaw si Ate Linda na parang may fiesta. “Mga suki!!! Meron tayong Creamy Ginataang Tahong with Cheesy Twist! Recipe ni Jo Ann! Masarap ‘to at fresh… este lutong tahong pala!”

Halos buong kalsada napalingon. May mga estudyante pang huminto at tumingin sa loob. Pumasok yung tatlong mangingisda kanina, tapos may sumunod na mga tinderang galing palengke.

Isa-isang nag-order. “Ate, isang plato nga. Yung maraming sauce ha.”

“Ako rin, dagdagan mo ng rice.”

“Pabili ako tatlong take-out, dadalhin ko sa misis ko para magtaka siya bakit biglang sosyal ang ulam namin.”

Si Mang Rodel, syempre, hindi nagpahuli. Habang kumakain, bigla siyang nagsalita, “Ate Linda, Jo Ann… swear, kapag kumain ka ng ganito, parang gusto mo magsuot ng suit at tie kahit nasa kanto ka lang.”

Nagkatinginan kami ni Ate Linda sabay tawa.

Maya-maya, may dumating na dalawang turista, halatang galing Legazpi kasi may dalang camera at naka-sunglass kahit sa lilim. Natanong nila kung anong amoy yun. Inalok ko sila ng tikim, at after one bite, sabi nung isa, “Oh my gosh, this is… like, the best mussels I’ve ever had!”

Napatingin si Ate Linda sa akin. “Ano raw?”

Tinawanan ko siya. “Sabi niya, masarap daw… sobra.”

Dahil sa sobrang dami ng tao, halos maubos agad yung niluto ko. May isang bata pa na nag-request ng sauce lang daw at kanin. “Wala na bang tahong, ate? Yung sauce lang, okay na.”

“Grabe ka naman,” sabi ko, pero binigyan ko rin kasi cute.

Hanggang hapon, hindi humina ang pila. Para kaming may mini-food festival sa harap ng karinderya. May nag-vi-video pa para i-post daw sa f*******:. Sabi nila, dapat daw i-feature ako sa local page ng Bulan.

Pagkatapos ng rush hour, umupo kami ni Ate Linda para magbilang ng kita. “Jo Ann, alam mo ba, triple ang benta natin ngayon! Yung recipe mo, parang magnet sa tao.”

Ngumiti ako, pagod pero masaya. “Ate, basta dito lang ako. Mag-iisip pa ako ng iba pang high-end na putahe na pang-karinderya ang presyo. Kasi dito sa Bulan, dapat lahat masarap, pero abot-kaya.”

Bigla namang sumabat si Mang Rodel na nagbabalik pa lang ng plato. “Next time, Jo Ann, gawa ka naman ng ‘Lobster na Parang Crab Stick’ para sosyal pa rin pero budget-friendly.”

Natawa ako. “Mang Rodel, wala pa tayong lobster sa Bulan, baka ikaw ang maging lobster pag nagkamali ka ng tanong.”

Nagkatawanan ulit kami.

Sa totoo lang, masarap sa pakiramdam na makita ang mga tao na nag-e-enjoy sa pagkain. Hindi lang dahil sa kita, kundi dahil may naibibigay kang kakaibang karanasan yung tipong nasa simpleng bayan ka lang, pero yung pagkain mo, pwedeng ipagmalaki kahit saan.

At habang nagliligpit kami, napaisip ako: kung ganito palagi, baka balang araw, hindi lang karinderya ni Ate Linda ang makakakilala sa pangalan ko, kundi buong Sorsogon.

Pero syempre, bukas, ibang recipe na naman ang iisipin ko.

Pagkatapos naming maghugas ng mga natirang plato at kaldero, tinawag ako ni Ate Linda para tumulong magbilang ng kita ngayong araw.

"Jo Ann, dito ka muna. Tulungan mo 'ko magbilang para mabilis tayo," sabi niya habang binubuksan ang kahon ng cash register.

Lumapit ako at umupo sa harap ng maliit na mesa sa kusina. May mga papel na resibo at makapal na bungkos ng pera sa tabi niya.

"Grabe, parang ang daming pumasok ngayon ah," biro ko habang tinutulungan siyang ayusin ang mga resibo base sa oras at halaga.

"Oo, pero kahit marami, hindi ibig sabihin malaki ang tubo. Alam mo naman, mahal ang mga bilihin ngayon," sagot niya.

Iisa-isahin namin ang mga papel. Bilang dito, bilang doon. Hanggang sa matapos na naming i-total.

"Twenty-three thousand, five hundred sixty-eight pesos. Yan ang kita today," aniya.

Napasinghap ako. "Wow, parang ang laki, Ate."

Ngumiti siya pero may kasamang buntong-hininga. "Oo nga, pero after ng sahod, bayad sa supplier, kuryente, tubig, saka kung ano-ano pa… halos wala rin matira."

Tumango na lang ako. Naiintindihan ko naman kung paano tumakbo ang maliit na karinderya.

Pagkatapos ay iniabot niya sa akin ang isang sobre.

"Jo Ann, eto muna sahod mo para sa ilang araw na pumasok ka."

Binuksan ko at binilang ang laman. Dalawang libo’t pitong daang piso.

"Uy, Ate, ang laki naman nito!"

"Tama lang yan. Ilang araw ka ring nagluto at tumulong. Anim na araw lahat, di ba? Eh 450 per day ka. Kaya 2,700 ang total mo."

Napangiti ako. "Okay na rin ‘to. At least may pang-budget na ako para sa renta at pambayad sa utang ko."

"Oo, gamitin mo nang maayos ha. Mahirap kumita ng pera ngayon," paalala niya.

"Yes, Ate. Promise."

Habang iniipit ko sa bulsa ang sobre, naisip ko kung paano ko pagkakasyahin ang perang ‘to para sa buong linggo. Pero sa totoo lang, masaya na ako kahit paano.

Lumabas ako saglit sa harap para magpahangin. Tahimik na ang paligid kasi pasado alas-otso na ng gabi. Marami sa mga karinderya sa paligid, sarado na.

Bigla namang lumapit si Liza, yung isa naming katrabaho.

"Uy Jo Ann, magte-treat ka naman diyan. Sweldo mo na!" biro niya.

Napatawa ako. "Naku, Liza, kung treat lang sa kwento, marami ako niyan."

"Hala ka! Kuripot ka pala," asar niya.

"Kuripot lang sa wala," balik ko.

Tumawa kami pareho. Kahit pagod, masarap sa pakiramdam yung may kasama kang tumatawa rin sa hirap.

Pagbalik ko sa kusina, nag-aayos na si Ate Linda ng mga gamit.

"Jo Ann, bukas papasok ka ulit ha? Medyo madami na namang order yung isang kumpanya sa kabilang bayan," sabi niya.

"Sige Ate, anong oras po start?"

"Maaga tayo. Mga 6 AM nandito ka na, para makapagsimula sa pagluluto."

"Okay po, noted."

Nagpaalam na ako at umuwi. Medyo malamig ang hangin habang naglalakad ako pauwi sa inuupahan kong maliit na kwarto. Sa isang kamay hawak ko yung sobre, parang ayaw ko siyang bitawan.

Pagdating sa bahay, inilapag ko ang sobre sa lamesa. Binuksan ko ulit at binilang ang pera. Dalawang libo’t pitong daan.

"Anim na araw na pagod kapalit ng ganito… pero okay na rin. At least, may nadagdag sa ipon ko," bulong ko sa sarili.

Naglista ako sa maliit na notebook ng mga gastusin.

Renta - ₱1,200

Kuryente at Tubig - ₱500

Pagkain - ₱600

Pamasahe - ₱300

May matitira pang ₱100.

Napailing ako. "Ang hirap kumasya, pero kaya."

Habang nagsusulat, bigla kong naalala yung utang ko kay Aling Nena sa tindahan.

"Hay naku, bawas pa pala ‘to."

Kinuha ko yung phone ko at nag-check ng messages. Wala namang importante, puro forwarded quotes lang mula sa group chat namin ni Liza.

Nakahiga na ako pero hindi pa rin ako makatulog. Naiisip ko yung bukas, kung paano na naman magiging maaga at punong-puno ng gawain. Pero okay lang, mas sanay na ako sa gano’n kaysa sa wala akong pinagkakaabalahan.

Minsan naiisip ko rin, baka kailangan ko na ring maghanap ng mas mataas ang kita. Pero sa ngayon, sapat na muna ‘to para mabuhay.

Kinabukasan, gigising na naman ako nang maaga, luluto, maghuhugas, magbibilang… paulit-ulit. Pero sa kabila nun, may kakaibang saya rin kasi alam kong sa bawat pisong kinikita ko, pinaghirapan ko talaga.

At siguro, darating din yung araw na mas lalaki pa ‘to.

For now, okay na muna sa akin yung 450 per day.