The Father Sacrifice (COMPLETE)

Simula

Part 1

Tunog ng Graduation rights, ang pumukaw sa akin napako kasi ang tingin ko kay Joan napaka ganda nito at huling araw na makakasama ko dahil tapos na kami Pare-pareho sa highschool?

"Panibagong pakikibaka para sa amin kong ma-itutuloy pa ba ng bawat isa ang kolehiyo

mahirap maging mahirap lalo't highschool palang napaka hirap ng igapang ng mga magulang namin?"

"Clarence Diosdado,

Tawag ng guro ko sa pangalan ko.

Magna c*m laude!"

Palakpakan ang lahat taas noo' akong naglakad paakyat sa stage at nagtalumpati ng naging inspiration ko sa pag-susunog ko ng kilay sa pag-aaral?

"Nagpasalamat ako sa magulang ko na nag hirap sakin ang kinikita nila sa pangangalakal ng mga tanim naming prutas ang pinag kakasyang pangkain at sustento ko sa pag-aaral ako nalang ang naiwan ang mga kapatid ko ay may kanya-kanya ng pamilya.

Sapat lang din ang kinikita nila at kong minsan kulang pa dahil sa Sunod-sunod ang mga naging anak nila?

Naluluhang sinalubong ako ni Mama pagkababa ko sa stage, hinawakan ko ang makalyo nitong kamay at iniabot ko ang diploma pagkatapos hinubad ko din medalya at isinabit sa leeg nito?"

Pareho kaming naluluhang nagyakap?"

Matapos ang ilang araw nagbanat na ako ng buto habang nakasakay ako sa truck ng bayaw ko Kong saan pahenante ang trabaho naming pareho at puno ng mga basura ang likod kong ano ang amoy ng truck ay ganon din kaming tatlo kasama ang driver?"

Natanaw ko si Joan, kasama nito si Aling Juling ang Mama nya mukhang mamamalengke sila napaka ganda talaga nito kahit walang make up?"

Putangina!"

Mura ni kuya Dony, sa tabi ko.

Pumapag-ibig kana ngayon Hahaha!"sipagan mo ang trabaho bago ka manliligaw tingnan- tingnan mo nalang muna dahil matapobre ang Nanay nyan?

Tumango nalang ako at umayos, ng upo ipinaling ko sa ibang dereksyon ang mga Mata isa pa nakakahiya na makita nila ako na namamasura at pahinante ng truck lang ang trabaho ko siguradong hindi agad ako papasa sa Mama nitong masyadong matapobre?"

Ilang milya, lang kasi ang bahay namin mula sa bahay nila Joan at kilalang utangan ang tindahan na pag-aari nila kong madalas" nga si Mama nakaka-utang din sa kanila?"

Balang araw ay Yayaman din ako bulong ko sa isipan at makaka-ahon kami sa hirap bawat basurang pinupulot ko ngayon ay ginto" para sa aming mag bayaw?"

Dahil sa bawat nirecycle, naming basura sagot na para sa kumakalam na sikmura ng pamilya ko at pambayad ng tubig at kuryente?"

"M-Matulin na lumipas ang mga araw, habang si Joan ay inaabot nito ang pangarap ako naman lalong nahihirapan makuha ang pangarap magkasunod namatay sina Mama at Papa halos isang buwan lang ang pagitan kong kailan nakapag enrol na ako sa kolehiyo?

Kaya ang perang pambayad, pang matrikula ko ay nagasto para sa kabaong at libing nagsulisit pa kami sa mga Bahay-bahay, para makabayad kami sa kulang na pampalibing.

Napilitan akong tumigil sa pag-aaral, at tumulong sa bukidin nila ate Tina, umuwi kami sa bicol at pinaupahan ang bahay namin para pang bayad sa mga nautangan ang isa kong kapatid ang namamahala sa paupahan dahil malapit lang sila sa dati naming bahay?"

"Nang makarating kami sa bicol taga sungkit ng mga pili ang trabaho ko at mag-gagayat kami nila ate Tina, ng mga gabi?"

Ibinibilad namin pagkatapos para pang export ginagawa kong umaga ang gabi halos limang oras, lang ako natutulog para makaipon at makabalik sa pag-aaral?"

"Oras ng merienda, napatitig ako sa hawak na Chichirya at sa tinitilad kong laman ng gabi?

Psssttt!" napano ka bagah hoy?

Wika ni ate Tina, sakin at ibinato ang balat ng nyog'.

Ang hirap kumita ng pera ate, sagot ko at itinaas pa ang kamay na puno ng dagta mula sa ginayat na tangkay ng gabi at halos nangingitim na ngayon ay ang laman naman nito ang trabaho namin kailangan pa naming hugasan bago hiwain?

Malungkot lang na hindi na kumibo si ate Tina at iniwan ako marahil ay para itago sakin ang luhang tumulo sa mga Mata nito alam ko dahil umalog ang balikat nito?"

"Nauna akong umuwi ng matapos ko ang isang bandel na gabi, habang naglalakad na ako pauwi ay napatingin ako sa mga nadadaanang kong bahay na puro nagkalat na mga basurang plastic at sirang mga gamit ang nakatambak sa gilid ng mga bahay nila.

Pagkapasok ko sa bahay nila ate Tina, ay dumeretso ako agad sa kwarto namin ng mga pamangkin ko at dinukot ko sa ilalim ng kama ang alakansyang gawa sa kawayan kada sumasahod ako ay nilalagyan ko agad ang tatlong kawayan kong alkansya napangiti ako ng halos hindi kona kayang buhatin ng isang kamay.

Kumuha ako ng itak, at sinimulan ng biyakin sumambulat agad ang mga baryang naipon ko sa halos higit isang taon kong pag iipon.

May ngiti sa labing inumpisahan kona magbilang at ng matapos ko ay muli kong itinago para bukas ay sisimulan kona agad ang naiisip kong negosyo.

Lumabas naman ako para tingnan ang Gagamitin kong side car, ang pang sundo ni ate Tina, sa mga pamangkin ko nilapitan ko ang gulong at sinimulan usisain kong kakayanin ba ang mabibigat na isasakay ko bukas kapag nagsimula na ako sa panibagong naiisip na pagkakakitaan.

"Psssstt!" Napano ka ayos 'yan loko sita ko sa kapatid ng maabotan kong panay kalikot nito sa side car, na pang hatid sundo ko sa mga anak dahil may kalayoan din ang school, nila sa bahay namin at laking tulong ng side car, sa amin dahil nakatitipid kaming mag asawa kong kukuha pa kasi ng service nila ay hindi na sasapat ang kinikita namin saktong pang budget lang namin sa isang linggong gastosin kong may matitira man ay wala pang one hundred pesos, ginagawa ko nalang iniipon ko ang natitira kahit maliit para may mahuhugot ako kapag emergency.

"Wala ate ako na ang magsusundo sa mga pamangkin ko sabay tingin ko sa plastic kong relo na nasa bisig pasado alas kwarto na ng hapon.

"Okay, mag iingat ka bumili kana din pala ng pang ulam natin oh, sabay abot ko ng one hundred pesos pagkasyahin mo nalang.

Copy!" Nakangiti kong wika sa kapatid at sumakay na sa side car, sanay na akong mamalengke ng one hundred pesos, lang ang budget pagkatapos kong masundo ang mga pamangkin ay dumeretso na kami sa palengke iniwan ko sila para bantayan ang side car, at pumasok na ako sa loob ng palengke mga tumpok na isdang maliliit lang ang binili ko fifty pesos at anim na pirasong baloni para sa mga pamangkin ko at ang natitira ay ibinili ko ng tumpok ding gulay.

Ikaw na talaga bayaw ang magaling mag budget akalain mo 'yun tatlong klase, pa din ang ulam natin kaya hindi tayo halatang naghihirap nakangiti kong wika habang kumakain kami.

"Syempre bayaw kahit na mahirap tayo dapat healty pa din ang kinakain natin may isda at gulay hayaan mo pag yumaman ako Gagawin kong anim ang ulam natin sabay halakhak namin.

Bago ako matulog gamit ang halos Basag-basag konang celphone, ay sinubokan kong magpadala ng mensahe sa dati naming katrabaho para itanong ang mga presyo ng mga recycle na basura dahil palagi kami noon sa mga junk shop para magbenta ng mga napilian naming basura ngunit halos higit isang taon na akong hindi nagtratrabaho sa dati kong trabaho kaya baka nabago na ang mga presyo nila dasal ko lang ay sumagot ito bago ko ipinikit ang hapong Mata.

Kinabukasan pag gising ko ay napalundag pa ako sa tuwa ng isend nito ang mga resibo ng napagbebentahan nila agad kong kinuha ang lumang note book ng pamangkin ko at sinimulang kopyahin ang mga presyo nagpasalamat ako sa dating katrabaho bago lumabas ng kwarto.

Pagkatapos kong mag agahan, ay nag bihis na ako at kinuha ang lumang kilohan nila ate Tina, at isinakay ko sa side car.

Wala na sila kaya hindi nila alam ang balak kong panibagong hanap buhay, napapangiti ako sa naiisip na magiging reaction nito kapag umuwi silang puro na basura ang bakanteng lote, ni kuya Dony mabuti nalang at kahit paano ay may malalawak pang lupain ang bayaw ko.

"Dahil kada manganak si ate Tina ay naibebenta nito para may ipang bayad sa ospital kaya kahit palugi ang benta nya ay napipilitan syang ibigay sa bumibili.

Kinuha ko ang mga baryang galing sa alkansya, ko at inilagay sa lumang bag, ng pamangkin at nagsimula ng mag hanap buhay.

Inumpisahan ko sa mga kapitbahay nila ate Tina, napangiti ako dahil nag unahan pang lumapit sakin ang mga magbebenta ng mga nakatambak nilang basura ng marinig na bibilhin ko habang hawak ko ang kodiko ko sa presyo at sinimulan kong timbangin ang mga kalakal.

"Tulad ko ay may ngiti sa labi ang mga Nanay, na kumita sa basura nila at may Dagdag income sila na pambili ng bigas at nangakong iiponin ulit nila ang mga pwedeng ibenta sakin.

Samantala hon, umuwi ka kaya muna baka may sakit si bayaw utos ko sa asawa at napatingin sa pwesto ni Clarence mag Tatanghali na ay wala pa din ito Nakailang bandle na kami ng gabi na ginagayat.

Nako, hindi nyo ba alam Dony, may bagong hanap buhay ang bayaw mo Saba't ko sa usapan ng mag asawa nakita ko kanina bago pumunta dito nangangatok sa Bahay-bahay at namimili ng mga basura.

"Huh, gulat kaming nagkatinginan ni Tina, sa sinabi ni Merly.

Kaya siguro hon, panay ang tingin nya kahapon sa side car, kahapon kamot sa ulong turan ko sa asawa.

Nang makauwi kami ay napanganga ako sa dami ng nakatambak na basura sa likod bahay namin at wala pa si Clarence.

"Hahaha!" Mag Ju-junk shop yata si bayaw sabagay tama 'yan may pera sa basura hon, suportahan natin ang kapatid mo sa balak nyang negosyo hon, nakangiti kong turan kay Tina, na nakahawak sa ulo nito.

Malayo palang ay nakatakip na ang ilong ng apat kong pamangkin dahil nababahoan marahil ang mga ito sakin hindi na kasi ako nagbihis dahil maghapon na akong namili ng kalakal na basura at halos maubos kona ang perang inipon ko tulad ng nakagawian ay dumeretso ulit kami sa palengke para bumili ng ulam namin ako na ang gumastos maging ang tatlong pamangkin ko ay binilhan ko ng merienda nila.

Tito!" Ang mo talaga ngayon bakit amoy kalawang ka po natatawang tanong ko habang kumakain ng doughnut.

May bagong trabaho ang Tito nyo kaya may pa doughnut ako sa inyo loko sagot ko sa sinabi ni Tyra.

Na-awa ako sa itsura ni Clarence, ng dumating dungisan ito at napaka baho ngunit maraming pinamili saan, ka kumuha ng pera huh, akala ko ba iniipon mo ang sahod mo para sa pag aaral mo sa college sita ko sa kapatid habang kinukuha ang ibang dala nito.

"Oo, ate pero 'yong alkansya ko ang binuksan ko at ipinang puhunan ko sa itatayong negosyo sabay halik ko sa pisnge nito at napangiti ng tulad din ng mga pamangkin ko ay napatakip ito sa ilong.

"Hon, nong nagtrabaho ako sa truck ng basura ganyan din ang amoy, ko pero kong tudo yakap ka pa sakin bangong bango ka tapos kay Clarence nababahoan ka sabay halakhak ko ng sipain ako ng asawa.

Tse!" Tiniis ko lang pero mabaho ka din talaga hon, ganting biro ko sa asawa.

Pagkatapos naming maghapon ay kinuha ko ang arenolang lagayan ko din ng ipon sa ilalim ng Papag at lumabas sa sala kong saan, nanunuod sina Dony at Clarence.

"Ito kapatid bilang suporta ko sa Sisimulan mong negosyo, hindi man kalakihan ito ay makakatulong din sayo sa pagsisimula mo sana mag tagumpay ka sabay yakap ko sa kapatid.

P-Pa-iiyakin mo ba ako ate huh, nakangiti kong wika at gumanti din sa yakap nito maraming salamat sa inyo ni bayaw dahil sinusuportahan nyo ako.

Nako wala 'yon bayaw hangad namin ng ate mo ang ikabuboti mo at susuporta kami hanggang kaya namin matulog na tayo bago mag ka-iyakan sabay tayo kona at ginulo ang buhok ng magkapatid.

Pinag tulongan naming magkapatid ang pagbibilang sa mga baryang naipon din nito at tudo ang pasasalamat ko sa suportang nakuha.

"Nang sumunod na linggo ay lumuwas ako sa Manila at nag hanap ng pag Babagsakan ko ng kalakal derekta sa planta para mas malaki ang kikitain ko at mabawi ang naipuhonan kahit mahirap ang paghahanap dahil nag Cu- Commute lang ako at hindi pa masyadong sanay sa mga lugar ay matyaga kong tiniis ang paghahanap kasabay ng tirik na init ng araw.

"Hindi naman ako nabigo dahil natagpoan ko ang mga pakay at nangako pang sila mismo ang kukuha sa mga kalakal ko kahit na may bawas ay pumayag na din ako dahil sa malayo kami at ganon din kong mag Re-renta ako ng sasakyan na mag De-deliver.

"Inilipat namin ni kuya Dony, ang naisipan kong negosyo na patuloy na Lumalago dahil wala kaming kakompetinsya, mula sa lupaing bakante nila kuya Dony?

"Nang makaipon ay kumuha kami ng hulogang Truck, at kami na mismo ang nag De-deliver, sa mga planta.

Makalipas ang ilang taon, ay naging maganda na ang buhay namin at nakabayad kami sa mga utang na naiwan sa bulacan maging ang dati naming hanap buhay na mag Titilad ng gabi ay may shares na din kami sa dati naming boss, bilang isa ng magkasosyo ngayon na ikinatuwa naman nito dahil mas lumawak din ang hanap buhay dahil tulad ng ginawa ko sa naunang negosyo ay inaral ko din ang pag papalago nito at kong ano ang dapat I-upgrade para mas tangkilikin ng mga banyagang pinag Babagsakan namin?"

Sakay ng pick up, ay dinalaw ko ang puntod ng mga magulang namin Ma, Pa, sayang at wala na kayo ng maka-ahon kaming magkakapatid sa hirap naluluhang wika ko sa harap ng puntod nila alam kong sa bawat tagumpay, ko naka subaybay kayo pero kahit paano ay Naramdaman nyo din dahil nasa Mamahalin na kayong libingan nakangiti kong turan sa isipan?"

Matapos ang maikling panalangin ay tinahak kona ang pauwi sa dati naming bahay, malaki na ang nagbago halos apat na taon, din akong nawala sa lugar na kinalakihan ko natanaw ko ang babaeng buntis na tumatawid akay ng isang lalaki nakilala agad ng Mata ko ang pigura nito si Joan?"

Sadyang, hindi tayo ang nakalaan para sa isat-isa wika ko na tila ba kausap ito ng harapan ipinag patuloy ko nalang ang pag Mamaneho?

Nang makarating tinanaw ko ang maganda naming bahay na dating bahay ng tila gangster sa daming mga tagpi mula sa yerong nakukuha namin sa basura at Tambayan ng mga sigang kabataan ang ilalim ay apat na pintong paupahan na ngayon at sa pangalawang palapag ang bahay nila kuya Nato at ate Celine?

"Ang pang tatlong palapag ay bahay namin ni ate Tina, na hinati namin sa apat natanaw ko ang likod bahay kong saan sina Mama nagsasaka noon Kokonti nalang ang mga bunga ng langka at wala ng kamoteng gapang napalitan na ng maraming gabi?