My Son's Teacher is his Father

[2] Life of Being a Single Parent

Kate Evangelista

It's already past seven at medyo nagmamadali na kami ni Jude, lalo na ako. Seven thirty kasi ang start ng klase ni Jude habang eight naan ang simula ng office hours ko. Kailangan kong magmadali dahil hindi ko masasabing makakarating ako sa office on time, may kaltas rin sa sahod ko 'yon kapag na-late ako. Posibleng mahaba ang pila sa MRT papuntang Ortigas o hindi naman kaya ay traffic sa EDSA kapag nag-bus ako. Kaya, time is gold talaga.

Pagbaba namin ng tricycle, binilisan kaagad namin ang paglalakad papunta sa school nila. He is a Grade 1 student sa isang public school dito sa Cubao. Malapit lang ito sa bahay namin kung tutuusin kaya dito ko siya naisipang pag-aralin. Malapit rin sa EDSA at may malapit na MRT station rin. Ang dami mong pwedeng masakyan kapag nandito ka. May ga sakayang pa-Antipolo, pa-Quiapo o Divisoria, pa-Fairview man o Monuento. Marami ring bus stations na may provincial routes. Well, parehas naman kaming nakikinabang sa pagiging residente namin sa Cubao.

Pagdating sa tapat ng gate ng school nila, ibinigay ko na sa kanya ang bag niya at pina-alalahanan niya about certain things na sa tingin ko ay alam na niya dahil paulit-ulit ko ng sinasabi. Nagpatango-tango naman siya at mukhang nagkaka-intindihan na kami. Kinuha ko ang baon niya sa bag ko at ng iaabot ko na sa kanya, hindi niya nakuha. Mukha siyang distracted at bigla siyang natulala. He was stunned for a moment. He lost his senses. Sinundan ko ng tingin kung saan siya nakatingin at napagtanto ko naan kaagad kung bakit siya natulala.

There was a man who I think is the husband with his wife and daughter. May hawak na dalawang helmet ang babae habang ang asawa naman nito ay tinatanggal ang helmet na suot ng bata. He kissed his daughter's forehead and patted her head after. Alam ko naman ang gustong iparating nito kay Jude. Alam na alam ko kapag nagkaka-ganito si Jude.

Yumuko ako ng kalebel niya at hinawakan ang magkabilang balikat niya. Tinignan naman niya ako and he suddenly looked so upset. "Now, tell me what's bothering you this time."

"I still want to meet my Papa."

I knew it. Lagi namang 'yon ang dahilan niya at wala ng bago roon. Lagi niyang hinahanap ang Papa niya kahit ilang beses ko nang pinapaliwanag sa kanya ang sitwasyon. Nagiging sobrang matanong at makulit siya pagdating doon. Ang dami niyang gustong marinig.

Sinuklay ko ang buhok niya at inayos ang kwelyo ng uniform niya. "Jude, let's don't talk about it. Pumasok ka na."

"Pero, Mama. Lagi po akong naba-bother. Sabi mo po, patay na si Papa pero bakit hindi po natin siya dinadalaw sa cemetery. Wala rin po kayong picture. I was wondering kung ano po ang hitsura ni Papa kasi sabi ni Lola, kamukhang-kamukha ko daw po si Papa."

"Jude, kung ano ang mga sinabi ko sa 'yo, 'yon na 'yon. Okay? I don't have a time to do a lot of explaining. Male-late tayo."

"You couldn't blame me, Mama."

'Yon na lang ang nasabi niya. Binigay ko na sa kanya ang baon niya at sinuklay sa huling pagkakataon ang buhok niya. Humalik na rin siya sa 'kin at naglakad na papasok ng school nila. Lumingon pa siya sa 'kin at kumaway. Nginitian ko nalang siya at kinawayan pabalik. Hinintay kong maglaho ang imahe niya at saka ako naglakad papuntang EDSA.

I still want to meet my Papa.

Napahinto ako sa paglalakad ng marinig ko sa isipan ko 'yong mga katagang paulit-ulit kong naririnig kay Jude. He always want to meet his Papa. Paulit-ulit ko ring pinapaliwanag sa kanya ang sitwasyon at sinasabinh wala na ang Papa niya at imposible na niya itong makita. Wala na siya. Matagal na panahon na siyang nawala sa buhay namin.

Mukhang 'yon lang ang hindi naiintindihan sa 'kin ni Jude. Hindi niya matanggap na wala siyang kikilalaning tunay na ama sa paglaki niya. Hindi ko alam kung saan nanggagaling ang pag-asa niyang maipapakilala ko sa kanya ito matapos ang lahat ng pagpapaliwanag ko sa kanya. There's always a reason for everything, a perfect timing. He must deal with it. Wala na ang Papa niya.

Nagawa ko siyang palakihing mag-isa at kinaya ko 'yon ng wala ang Papa niya. Kakayanin rin ni Jude 'yon.

Pinagpatuloy ko na ang paglalakad hanggang sa makarating na ako sa kabilang side ng overpass. Kaagad ko namang pinara ang bus at sumakay na roon. Mabuti nalang at wala pang gaanong laman itong bus. Ayokong makipagsiksikan sa MRT kaya nag-bus nalang ako. Ayokong pumasok sa office na haggard ang face ko.

"Maraming salamat, Jericka. Pakidikit nalang sa ref 'yang mga bills at si Jude nga pala, tignan tignan mo.Salamat ulit."

Ibinulsa ko na ang phone ko at bualik na sa mesa kung saan naghihintay ang mga kasama ko. Lunch break namin ngayon at nasa pantry kami ngayon para kumain. Sa labas namin planong kumain pero dahil tirik na tirik si Haring Araw sa labas, we decided na mag-stay nalang dito sa office. Nagkatamaran na kaming kumuha ng mga payong sa mga desk namin at bumaba pa ulit.

Umupo ako sa tabi ng mga kasama ko at kinuha ang notepad at ballpen ko. Isinulat ko doon lahat ng kailangan kong bayaran; kuryente at tubig, internet connection, maging 'yong binibigay ko kay Jericka na parang sahod niya para sa pag-aalaga niya kay Jude habang wala ako sa bahay. Isinama ko na rin 'yong budget namin para sa pagkain, baon at sa pamasahe namin ni Jude kapag pumapasok. Hindi ko namang maitatangging malaki talaga ang bayarin ko. Mahirap pa at single parent ako. Problema ko kung saan ito kukunin. Sasahod ako pero halos kalahati no'n, sa mga bayarin at ilang utang lang napupunta. Mabuti nalang nga at nakakapagtabi ako para sa savings namin ni Jude. It's really a good thing rin na nabayaran ko na kaagad ang tuition ni Jude, nakabawas kahit papaano sa gastusin. Ganoon pa an, malaki pa rin.

Binilugan ko kung magkano ang lahat ng babayaran ko at itinabi na ang notepad ko. Kinuha Ko ang mga kubyertos na nasa harapan ko at sinimulang kumain. Napansin ko ang biglang pananahimik ng mga kasama ko kaya tiningnan ko sila isa isa. Lahat sila, nakatingin sa 'kin. Nakakapagtaka. Hindi ko alam kung ano ang dahilan no'n kaya ibinaba ko ulit ang kubyertos na hawak ko at tinignan sila.

"Bakit ganyan kayo makatingin sa 'kin?" tanong ko sa kanila.

"Paano ba naman? Nakabusangot ka after answering that call. Tapos, bigla-bigla ka nalang nagpi-feeling Math genius, bigla kang nagko-compute. Bills?" tanong naman ni Mylphee sa 'kin, isa sa mga teammate ko at isa sa mga kasabayan kong pumasok dito sa company. Isa rin sa pinaka-malapit kong kaibigan.

"Ikaw pa ba, Kate? Eh, ikaw nga isa sa malaking nakukuhang commision dito sa kumpanya. Kaya mong bayaran 'yan." sabat naman ni Lynn, isa rin sa mga kaibigan ko dito at madalas kong kasama.

"Malaking commission kayo diyan? Hindi rin 'no! Saka, wala naman akong ibang pino-problema kundi 'yang mga bills lang. Nagsunod-sunod ang dating nila ngayong buwan." saad ko. Kinuha ko ulit ang kutsara't tinidor ko at hiniwa ang steak na kinakain ko. "Bakit ba kasi ang daing corrupt na politiko tapos sa mga constituents nila ipapataw kapag nagka-aberya. Kung hindi naan tayo nagbabayad ng tamang buwis, wala silang makukurakot. Hindi nila tayo mapapakinabangan, hindi rin tayo makikinabang."

"Kawawang steak," bulong ni Lynn. "Tama ba namang isali ang gobyerno sa usapan? Alam mo, ang weirdo mo talaga kung minsan, Katerine, eh. Masyado kag seryoso, girl. Chill lang!"

"Totoo naman kasi, Lynn. Hindi naman kasi makatao 'yon. Ang unfair lang at aling-mali talaga. Biruin mo, kapag ababa for example ang allocation ng isang bagay, sa consuers nila ipapabayad 'yon by adding some amount to our current charges."

"Ano bang pinaglalaban mo, Kate? Eh, 'di sana, nag-politician ka nalang at hindi naging agent. Sa korte o ilakad 'yang mga 'yan. Nababaliw na ko sa 'yo. Nakakaloka ka!" pagre-reklamo naman ni Mylphee. Palibhasa kasi, hindi nila ako maintindihan dahil hindi pa nila nararanasang maging single parent katulad ko.

O naging OA lang ako? Ah, basta! Alam kong tama ang mga sinasabi ko. Perspective ko 'yon.

Matapos kong uminom, inilapag ko ang bote ng softdrinks sa mesa at hinarap ulit sila. Ah, basta! Ala niyo ba? Sabi ni aa, 'yong nanay ko malamang, mali daw 'yong tinuturo sa school. 'Yong tungkol kay Marcos. No'ng panahon daw nila, nasa gobyerno daw 'yong kuryente at tubig at mas madai daw na mga gusaling naipatatayo noon. Ay, ewan! Nababaliw, nawiwindang na ata ko!"

"Buti alam mo!" sabay na sinabi nila.

Ipinagpatuloy nalang namin 'yong pagkain namin. Wala na rin naman silang paki-alam sa sinasabi ko. Ang random ko masyado.