“ซาแซงแฟน” คืออะไร
“ซาแซงแฟน” หมายถึง แฟนคลับ ที่มีพฤติกรรมตามติดชีวิตส่วนตัวของศิลปินตลอดเวลา ไม่ว่าศิลปินจะไปที่ไหน หรือ ทำอะไร พวกเขาก็จะคอยติดตามสอดส่องไปทุกที่ และ พยายามเข้าใกล้ศิลปินอยู่เสมอ และมักจะสร้างความรำคาญให้กับศิลปิน
............................................................
“เอาน่าทำตัวนิ่งๆ ไว้ ไม่ต้องไปสนใจ เดี๋ยวอีกหน่อยเขาเบื่อ เดี๋ยวเขาก็เปลี่ยนไปตามคนอื่นแทนเองแหละ พวกนี้เขาเบื่อง่ายกันจะตายไป” ซอนแจ พยายามเอ่ยปลอบใจเพื่อนร่วมวง แต่เพื่อนกลับส่งสายตาคมมาให้ ราวกับกำลังไม่พอใจ
“ฝันไปเถอะ"
"ยัยนั่น ต้องเป็นซาแซงแฟนของฉันคนเดียว!”
............................................................
แอบชอบ หรือ สตอล์กเกอร์
เวลาแอบปลื้มใคร เราก็อยากจะติดตามความเคลื่อนไหวของเขา แอบทำอะไรดีๆ ให้บ้างบางครั้ง หรือดักเจอตามสถานที่ที่เขาชอบไป ดูเหมือนจะเป็นอะไรที่โรแมนติกเหมือนในหนังรักหลายๆ เรื่อง แต่ในความเป็นจริงเราไม่รู้เลยว่าสิ่งที่ทำอาจไปละเมิดความเป็นส่วนตัวของใครเข้าหรือเปล่า
มีเส้นแบ่งบางๆ ระหว่างคำว่าแอบชอบกับโรคจิต หากคุณปลาบปลื้มใครสักคน การได้แอบมองเขาอยู่ห่างๆ ก็สบายใจ นั่นถือเป็นการแอบชอบทั่วๆ ไปที่ไม่สร้างความเสียหายให้กับผู้อื่น แต่เมื่อไหร่ก็ตามที่คุณพยายามมีตัวตนจนอีกฝ่ายรู้สึก ‘อึดอัด’ ชนิดที่ว่าเขาไปไหนก็ต้องตามไปปรากฏตัวที่นั่น หรือเขาทำอะไรกับใครก็จะต้องรู้ไปหมดจน ‘น่าขนลุก’ เป็นไปได้ว่าคุณหมกมุ่นมากเกินไป จนอาจเข้าข่ายการเป็นสตอล์กเกอร์โดยไม่รู้ตัว
‘แอบชอบ’ หรือ ‘สตอล์กเกอร์’
‘สตอล์กเกอร์’ (stalker) คือ คนที่มีพฤติกรรม ‘สะกดรอยตาม’ หรือตามติดชีวิตคนอื่นมากเกินไปโดยที่เขาไม่ต้องการ จนถึงขั้นที่ ‘รุกล้ำ’ ความเป็นส่วนตัวของผู้อื่นให้เกิดความเสียหาย ไม่ว่าจะทางจิตใจหรือกายภาพ พฤติกรรมนี้อาจเกิดได้จากปัญหาทางสุขภาพจิต เพราะการศึกษา ‘สิ่งกระตุ้น’ ที่ทำให้คนมีพฤติกรรม stalking พบว่า มันเกิดได้จากภาวะทางอารมณ์หลายรูปแบบ
อิงตามประเภทของ ศาสตราจารย์พอล มัลเลน (Paul Mullen) ประจำสาขานิติวิทยาศาสตร์จิตเวช สตอล์กเกอร์แบ่งได้เป็น 5 กลุ่ม คือ
สตอล์กเกอร์ที่ถูกปฏิเสธ (The rejected stalker) แรงจูงใจของคนกลุ่มนี้ มักจะเกิดจากการถูกปฏิเสธความสัมพันธ์หรือถูกบอกเลิกโดยคนที่แอบรักหรืออดีตคนรัก ดังนั้นการสะกดรอยตามจึงถือเป็นการ ‘ชดเชยความสัมพันธ์’ ที่ขาดหายไป พวกเขาจะรู้สึกพึงพอใจที่ได้ใกล้ชิดกับเหยื่อมากขึ้น หรืออีกในนัยหนึ่งก็คือการแก้แค้นเหยื่อที่ปฏิเสธพวกเขาโดยใช้วิธีการรุกรานชีวิตส่วนตัว
สตอล์กเกอร์ที่มีความโกรธเคือง (The resentful stalker) คนกลุ่มนี้มีสาเหตุมาจากความรู้สึกโกรธแค้นหรือเจ็บใจที่ถูกเหยื่อปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม ดังนั้น การสะกดรอยตามจึงทำไปเพื่อการแก้แค้นและเอาคืน ซึ่งส่วนใหญ่สตอล์กเกอร์เหล่านี้จะใช้ ‘ความชอบธรรม’ มาเป็นข้ออ้างในสะกดรอยตามเหยื่อ
สตอล์กเกอร์ที่ต้องการความใกล้ชิด (The intimacy seeking) ความโดดเดี่ยวทำให้สตอล์กเกอร์กลุ่มนี้ต้องการสะกดรอยตามเพื่อสร้างความสัมพันธ์แบบใกล้ชิด โดยพวกเชื่อว่าการติดตามชีวิตเหยื่อบ่อยๆ จะช่วยให้สนิทกับเหยื่อเพิ่มมากขึ้น พฤติกรรมนี้อาจเกิดขึ้นได้กับคนทั่วไปที่เจอในชีวิตประจำวัน เช่น คนรู้จัก คนที่ทำงาน คนที่บังเอิญเดินสวนกันบ่อยๆ หรือคนที่มีชื่อเสียงอย่าง ดารา นักร้อง นักแสดง สตอล์กเกอร์กลุ่มนี้ส่วนใหญ่เป็นพวกแฟนคลับวัยรุ่นที่คลั่งไคล้ศิลปินที่ชื่นชอบจนอยากใกล้ชิดสนิทสนม และนำไปสู่พฤติกรรมการตามติดชีวิตส่วนตัว ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งเกิดจากอาการหลงผิด (erotomanic) หรือคิดไปเองว่ามีคนกำลังตกหลุมรักตัวเองอยู่
สตอล์กเกอร์ที่ขาดทักษะ (The incompetent stalker) สตอล์กเกอร์กลุ่มนี้ไม่มีพฤติกรรมที่รุนแรง เพียงแต่พวกเขาต้องการที่จะสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น อาจจะเป็นความสัมพันธ์แบบคนรักหรือเพื่อนก็ได้ โดยลักษณะส่วนมากของพวกเขาจะเป็นพวกที่ขาดทักษะในการเข้าสังคม ขี้อาย เก้ๆ กังๆ พูดไม่เก่ง หรือมีปัญหาทางจิตเวช เช่น โรคออทิสติก (autistic) หรือแอสเพอร์เกอร์ (asperger) เป็นต้น
สตอล์กเกอร์ที่เป็นผู้ล่า (The predatory stalker) สตอล์กเกอร์กลุ่มนี้มีแนวโน้มจะผิดปกติทางจิตรุนแรง หรือเป็นโรคซาดิสต์ (saditic) เพราะพวกเขามักจะทำไปเพื่อตอบสนอง ‘ความต้องการทางเพศ’ ของตัวเองเป็นหลัก และต้องการที่จะมีอำนาจเหนือเหยื่อ โดยมีการวางแผนและลงมือกระทำอย่างรุนแรง
.........
เครดิตข้อมูล
https://thematter.co/social/stalking-is-not-romantic/85225