CHAPTER 7
Mae’s POV
Tahimik akong nakaupo sa lumang papag sa loob ng bahay ng lola ko—o mas tamang sabihin, ang matandang nagpalaki sa akin. Hindi ko siya tunay na lola. Hindi ko siya kadugo. Pero siya ang kaisa-isang taong itinuring kong pamilya.
Mula sa bintana, tanaw ko ang mga batang naglalaro sa labas, tumatawa habang habulan sa makipot na daanan. Noon, ganyan din ako. Wala akong pakialam sa mundo, hindi ko iniisip ang mas malalim na tanong tungkol sa sarili ko. Pero ngayon, habang tumatanda ako, mas lalo lang lumalalim ang hukay ng mga tanong sa isipan ko.
“Sino ba talaga ako?” bulong ko sa sarili.
“Mae! Halika nga rito at tulungan mo ako,” sigaw ni Lola Rosario mula sa kusina.
Agad akong bumangon at nilapitan siya. Nakita kong hirap siyang buhatin ang isang balde ng tubig, kaya inagaw ko iyon sa kanya.
“Lola, hayaan mo na ako rito,” sabi ko habang dahan-dahang binubuhos ang tubig sa lumang palanggana.
Sumandal siya sa dingding, hawak-hawak ang balakang niya. “Hay, bata ka, buti na lang at bumisita ka. Kamusta ka na sa Maynila?”
“Okay lang naman, La.”
Hindi ko masabi sa kanya ang totoo. Hindi ko kayang sabihin na kahit anong gawin ko, parang hindi ako nababagay roon. Oo, nagtrabaho ako bilang waitress, pero hindi ko maiwasang isipin na parang may mali. Parang may kulang.
Napabuntong-hininga si Lola. “Mae, ilang taon ka na ngang nagtatanong tungkol sa sarili mo?”
Natigilan ako.
Alam niyang matagal ko nang gustong malaman kung sino talaga ako. Wala akong birth certificate na may pangalan ng mga magulang ko. Hindi ko alam kung may mga kapatid ba ako. Hindi ko alam kung saan ako talaga galing.
“Lola… May alam ka ba na hindi mo pa sinasabi sa akin?” diretsong tanong ko.
Napatingin siya sa akin. Sa loob ng ilang segundo, para bang nag-aalinlangan siya. Pero sa huli, umiling siya. “Mae, kung may alam ako, matagal ko na sanang sinabi sa’yo.”
Napalunok ako. Gusto kong maniwala sa kanya, pero sa tono ng boses niya… parang may tinatago pa rin siya.
Nakatitig ako sa kanya. “Hindi ako anak ng sinumang kilala natin, ‘di ba?”
Hindi siya sumagot.
Hindi niya kailangang sumagot. Ang katahimikan niya na mismo ang nagsabi ng sagot.
Lumunok ako ng laway at iniiwas ang tingin. “Alam mo, La… Minsan iniisip ko, baka hindi ko na lang alamin ang totoo. Kasi baka masaktan lang ako.”
Hinawakan niya ang kamay ko. “Bakit naman sa tingin mo masasaktan ka?”
Napapikit ako sandali. Dumaan sa isipan ko ang gabing kasama ko si Dr. Guil. Ang pakiramdam ng init ng kanyang katawan sa akin, ang paraan ng paghawak niya sa akin—para bang ako lang ang mahalaga sa sandaling iyon. Pero alam kong mali iyon. Hindi iyon pagmamahal.
“At kung malaman ko man ang sagot, anong magagawa ko roon?” dagdag ko. “Hindi rin naman magbabago ang buhay ko.”
“Baka naman mas magbago kung malalaman mo ang katotohanan,” mahinang sagot ni Lola.
Napatingin ako sa kanya. “Ano’ng ibig mong sabihin?”
Nag-aalangan siyang nagsalita. “Mae, minsan… ang mga tanong na kinakatakutan natin ay siya rin namang mga tanong na makakapagpalaya sa atin.”
Tahimik akong nag-isip.
Dahil ba natatakot akong malaman ang sagot? O dahil natatakot akong malaman na wala talaga akong halaga sa mundong ito?
Hindi ko alam kung bakit, pero bigla kong naalala si Dr. Guil. Ang titig niya, ang kanyang malalim na boses.
Naisip ko, kung malalaman niya kung gaano kababa ang pinagmulan ko… magbabago ba ang tingin niya sa akin?
Pero teka, bakit ko ba iniisip ang tingin niya?
Napailing ako sa sarili. Hindi ko kailangang magpakain sa ilusyon. Walang kahulugan ang nangyari sa amin. Isa lang iyong sandali ng kahinaan.
“Mae,” muling tawag ni Lola, “gusto mo bang hanapin ang sagot?”
Nag-aalangan akong tumango. “Paano ko hahanapin kung wala akong kahit anong palatandaan?”
Ngumiti siya ng tipid. “Baka may paraan. Pero dapat handa ka.”
Tumingin ako sa kanya ng may pagkalito.
At doon, sa mga mata niya, may isang bagay akong napansin—isang sikreto na matagal na niyang gustong sabihin.
At alam kong ito na ang simula ng paghahanap ko sa totoo kong pagkatao.
Tahimik kong hinaplos ang lumang kahoy ng hapag-kainan. Marami nang bakas ng gasgas at lamat, tanda ng mga taon nitong pinagtagpi-tagpi ang bawat hapunan naming mag-lola. Sa liwanag ng lumang gasera, kita ko ang pagod sa kanyang mukha habang tahimik siyang humihigop ng kape.
Hindi ko alam kung anong mas matimbang sa kanya—ang pagod ng katawan o ang bigat ng sikreto niyang tila hindi niya kayang bitawan.
“Lola…” sinimulan ko, pero natigilan ako.
Nag-angat siya ng tingin, naghihintay.
Gusto kong itanong. Gusto kong marinig mula sa kanya ang sagot sa tanong na bumabagabag sa akin buong buhay ko. Pero… handa ba akong malaman ang sagot?
“Bakit parang may gusto kang sabihin pero hindi mo masabi?” bulong ko sa huli.
Hindi siya sumagot agad. Para bang sinusukat niya kung handa na ba akong marinig ang katotohanan.
“Mae, ilang taon na kitang pinalaki,” panimula niya. “At sa bawat taong iyon, araw-araw akong natatakot na dumating ang araw na itatanong mo ‘yan.”
Nanikip ang dibdib ko. “Dahil ba… may dapat akong malaman?”
Malalim siyang bumuntong-hininga. Inilapag niya ang tasa sa mesa at marahang tumango. “Oo, anak.”
Nagpantig ang tenga ko sa salitang iyon. Hindi niya ako tunay na anak, pero sa sandaling iyon, parang may kung anong lumambot sa puso ko.
Kahit na hindi niya ako kadugo, itinuring niya akong kanya.
“Lola, please…” pakiusap ko. “Sino ba talaga ako?”
Pumikit siya ng mariin bago muling dumilat. Doon ko lang napansin ang namumuong luha sa gilid ng kanyang mata.
“Hindi kita natagpuan sa kalye, Mae. Hindi rin kita pinulot sa kung saan-saan,” aniya. “Dinala ka sa akin. At ang nagdala sa’yo… ay isang lalaking hindi ko kilala.”
Halos mapatayo ako sa sinabi niya.
“Lalaki?”
Tumango siya. “Isang gabing malakas ang ulan, may kumatok sa pintuan ko. Pagbukas ko, may isang lalaking nakaitim na amerikana. Sa ilalim ng kanyang coat, may hawak siyang isang sanggol—ikaw.”
Hindi ako makagalaw.
“Ibinilin ka niya sa akin. Sinabi niyang huwag kang ipapaalam sa kahit sino. Sinabi niyang ituring kitang sariling apo.”
Nanlaki ang mga mata ko. “Hindi mo tinanong kung sino siya?”
“Malamang tinanong ko!” Halata ang frustration sa boses niya. “Pero ang tanging sagot niya lang ay… mas ligtas kang lumaking malayo sa kanila.”
Mas ligtas?
Kanino?
Sino ang tinutukoy niyang ‘kanila’?
Parang may kung anong umigting sa loob ko. Ang buong buhay kong pagkalito, ang mga gabing umiiyak ako sa kawalan ng pagkakakilanlan, ang mga araw na nagtatanong ako kung saan ako nagmula—lahat ng iyon ay may sagot pala.
At itinago iyon sa akin.
“Lola… paano mo nagawang itago ito sa akin?”
Halos manginig ang labi niya. “Para sa kaligtasan mo, Mae. Hindi ko alam kung sino ang lalaking iyon, pero kita ko sa mga mata niya ang takot. Para bang kung hindi kita itinago, may mangyayari sa’yo.”
Gusto kong magalit. Gusto kong sumigaw. Pero hindi ko magawa.
Dahil kung totoo ang sinasabi niya… kung may banta sa buhay ko noon pa man… ano ang kahulugan ng lahat ng ito?
At bakit ngayon lang ito lumalabas?
“Lola…” Nilunok ko ang kaba. “May binigay ba siyang kahit ano? Clue? Address? Pangalan?”
Umiling siya. “Wala. Pero…”
Tumigil siya sandali, saka tumayo at naglakad papunta sa kanyang kwarto. Ilang minuto akong naghintay bago siya bumalik, may hawak na isang lumang tela.
Inilapag niya iyon sa harapan ko.
Dahan-dahan kong binuksan ang tela at doon, nakita ko ang isang bagay na hindi ko inasahan—isang pendant.
Isang gintong pendant na may nakaukit na pangalan.
At nang basahin ko iyon, halos hindi ako makahinga.
Cristine.
Halos malaglag ko ang kwintas sa pagkagulat. “Lola, sino ‘to? Bakit hindi Mae ang nakasulat?”
Umiling siya. “Hindi ko alam. Pero kasama ito nung iniwan ka sa akin. Marahil… yan ang totoo mong pangalan.”
Nanikip ang dibdib ko.
Cristine.
Cristine Madrigal.
Hindi, hindi Mae.
Hindi Joanna Mae Gomez.
Hindi ako ang iniisip kong ako.
Sino ako?
At bakit nila ako itinago?