Third-Person POV
Nagtipon ang pamilya Santiago sa isang sikat na restaurant sa Makati para sa isang espesyal na salu-salo. Ang lahat ay nasa maayos na kasuotan, at halatang pinaghandaan ang okasyon. Sa gitna ng masasarap na pagkain at tahimik na musika, nagsimula ang seryosong usapan.
“Sam, sigurado ka na ba sa desisyon mo? Ikakasal ka na talaga?” tanong ni Mr. Santiago habang nag-aayos ng kanyang napkin.
Ngumiti si Samantha, ang panganay na anak, at tumango. “Opo, Daddy. Ayos na po ang lahat. Napag-usapan na namin ni David ang tungkol sa plano namin.”
Habang masayang nagkukuwentuhan ang mag-asawa at si Samantha, tahimik lang si Stefany na naglalaro ng wine glass sa kanyang kamay. Hindi niya magawang magpakita ng interes sa usapan.
Maya-maya, nagsalita ang kanilang ina. “Sam, dahil mag-aasawa ka na, kailangan may tumutok sa mga responsibilidad mo sa kompanya. Stefany, ikaw na muna ang mag-aasikaso ng mga iiwan niyang trabaho habang wala pa tayong bagong tao.”
Napatigil si Stefany sa ginagawa at tumaas ang kilay niya. “What? Ako?!” tanong niya nang may halong gulat at inis.
“Oo, ikaw. Ikaw na lang ang may oras at—”
“Excuse me, Mommy, pero hindi ko kaya ‘yan. Hindi ako tulad ni Ate na gustong magpakabibo sa trabaho. At saka, bakit ako? Pwede namang kumuha na lang ng ibang tao, diba?” mabilis niyang sagot, halatang iritado.
“Stefany, hindi ka ba marunong makisama? Ito ang pamilya natin. Kung tutulong ka lang naman, bakit hindi mo pa gawin?” sabi ni Samantha, pilit na pinakakalma ang sitwasyon.
Napailing si Stefany at tumingin sa ama. “Daddy, sabihin niyo nga kay Mommy na hindi ito fair. Hindi ko responsibilidad ‘yan!”
Huminga nang malalim si Mr. Santiago at sumandal sa upuan. “Stefany, hindi ito tungkol sa fairness. Ito ang kailangan ng pamilya natin. Kailangan mong matutong umako ng responsibilidad.”
“Pero, Daddy—”
“Wala nang pero, Stefany,” putol ng kanyang ina. “Ito ang desisyon namin, at inaasahan namin na susunod ka. Hindi pwedeng puro layaw lang ang inaatupag mo.”
Napapadyak si Stefany sa inis at tumayo mula sa upuan. “I can’t believe this. Lagi na lang ba ako ang kawawa dito? Bakit hindi na lang si Ate ang maghintay bago siya magpakasal?”
“Stefany!” sigaw ni Samantha, halatang nagulat sa sinabi ng kapatid.
Pero hindi na naghintay si Stefany ng sagot. Tumalikod siya at mabilis na naglakad palabas ng restaurant, iniwan ang pamilya niyang nagkakatinginan.
“Hay, Stefany talaga,” napailing si Mrs. Santiago.
Habang tahimik na nagtitimpla ng kape si Mr. Santiago, bumuntong-hininga siya. “Kailan kaya siya matututo?”
Tahimik na bumalik si Samantha sa upuan niya, halatang masama ang loob sa naging eksena. “Pasensya na po, Mommy, Daddy. Ako na po ang kakausap sa kanya mamaya.”
Ngunit alam nilang lahat, hindi magiging madali ang pagpapaintindi kay Stefany.
Pagdating ni Stefany sa mansyon, dumiretso siya sa mini bar sa kanilang sala. Hindi na niya inabala ang mga katulong at agad na kumuha ng bote ng red wine. Umupo siya sa sofa, hawak ang isang baso habang umiikot-ikot ang likido sa loob nito.
“Ang galing-galing nila, no? Laging si Stefany ang may kasalanan, laging ako ang dapat umako ng lahat,” bulong niya sa sarili habang umiinom.
Sa bawat lagok ng alak, lalong bumibigat ang kanyang pakiramdam. Paulit-ulit niyang iniisip ang sinabi ng kanyang ina sa restaurant. “Hindi pwedeng puro layaw lang ang inaatupag mo.”
“Layaw?” natawa siya nang mapakla. “Kahit kailan, hindi niyo naman talaga ako naintindihan. Hindi ko kasalanan na hindi ako kasing perfect ni Ate Samantha.”
Tumayo siya mula sa sofa, dala ang baso at ang bote ng alak. Pumunta siya sa veranda kung saan tanaw ang malawak nilang hardin. Malamig ang hangin, pero hindi niya iyon alintana.
“Bakit ba ako lagi ang mali?” tanong niya sa hangin. “Ate na lang lagi ang bida. Ako? Ako yung black sheep.”
Napasandal siya sa railing ng veranda at tiningnan ang mga bituin. Sa ilalim ng mahinang liwanag ng buwan, pumikit siya, pilit na itinatago ang mga luhang gustong pumatak.
“Kung si Daddy lang ang laging nandito, siguro mas maiintindihan niya ako,” bulong niya ulit.
Muling nilagok ni Stefany ang alak, halos maubos na ang laman ng bote. Ramdam niya ang pag-init ng kanyang katawan at ang bahagyang pagkahilo. Pero sa halip na huminto, muli siyang uminom.
“Kung ayaw nila sa akin, edi fine. Wala akong pake,” sabi niya, pilit na pinapalakas ang loob. Pero kahit anong pilit niyang gawing matapang ang sarili, nararamdaman niya ang bigat ng lungkot sa kanyang puso.
Habang naglalakad pabalik sa sala, napatigil siya sa harap ng malaking portrait ng kanilang pamilya. Tinitigan niya ang larawan, lalo na ang mukha ng kanyang ate at mommy.
“Bakit ba kasi ang hirap maging ako?” tanong niya, bago muling lagukin ang natitirang alak sa kanyang baso.
Habang nasa kalagitnaan ng pag-inom si Stefany, biglang narinig niya ang malalim na boses ng kanyang ama mula sa likuran.
“Stefany, ano na naman ‘yan?”
Nagulat siya at napalingon. Nakatayo si Mr. Santiago sa pintuan ng veranda, seryoso ang mukha at nakahalukipkip ang mga braso. Kitang-kita sa kanyang ekspresyon ang dismaya.
“Daddy...” ani Stefany, pilit na ngumingiti, ngunit halata ang hilo sa kanyang kilos. “Relax lang, isang bote lang naman ‘to. Kaya ko pa.”
Lumapit ang kanyang ama at kinuha ang bote ng alak mula sa kanyang kamay. “Hindi ito tungkol sa kaya mo o hindi, Stefany. Kailan ka ba titigil sa ganito? Kailan ka magpapakita ng responsibilidad?”
Napailing si Stefany at tumawa nang mapakla. “Ayan na naman tayo, Daddy. Lagi na lang akong mali sa paningin niyo. Lagi na lang akong pabigat, hindi ba?”
“Hindi ito tungkol sa pagiging mali o pabigat, Stefany,” tugon ni Mr. Santiago, pilit na pinapakalma ang boses. “Gusto ka naming makita na nagiging mas mabuting tao. Pero paano mangyayari ‘yun kung ganito ka palagi?”
Tumayo si Stefany, bahagyang pasuray-suray, at humarap sa ama. “So, ano na naman, Daddy? Sermon na naman? Hindi ba kayo napapagod? Kasi ako, pagod na akong pakinggan na parang wala akong kwenta.”
Huminga nang malalim si Mr. Santiago, pilit na pinipigilan ang galit. “Pagod na rin kami, Stefany. Pagod na kaming makita kang sinasayang ang buhay mo. Ang dami mong pagkakataong maging maayos, pero anong ginagawa mo? Wala.”
Napalunok si Stefany at tumingin sa sahig, pilit na nilalabanan ang luha. “Bakit ba kasi hindi na lang kayo tumigil sa kakakompara sa amin ni Ate? Hindi ko siya. Hindi ako magiging katulad niya.”
“Hindi namin hinihiling na maging katulad ka niya. Ang gusto lang namin ay magbago ka. Matuto kang harapin ang buhay nang may pananagutan,” mariing sagot ng kanyang ama.
Napailing si Stefany at lumakad papunta sa sofa, iniwan ang kanyang ama sa veranda. “Alam mo, Daddy, mas madali siguro kung wala na lang akong pakialam. Para hindi na kayo masaktan sa akin.”
Napatigil si Mr. Santiago sa sinabi ng anak. Sa kabila ng galit, ramdam niya ang lungkot sa boses nito. Lumapit siya kay Stefany at umupo sa tabi niya.
“Stefany,” malumanay na sabi ng kanyang ama, “hindi namin hinihiling na maging perpekto ka. Pero sana, matutunan mong mahalin ang sarili mo at ang pamilya mo. Nandito kami para sa’yo, pero kailangan mong tulungan ang sarili mo.”
Tahimik si Stefany. Sa unang pagkakataon, hindi siya sumagot. Tinitigan lang niya ang baso ng alak sa mesa, tila nag-iisip ng malalim.
Hindi mapakali si Stefany habang nakaupo sa gilid ng sofa, tahimik ngunit ramdam ang tensyon sa buong katawan niya. Paulit-ulit niyang iniisip ang sinabi ng kanyang ama. Kahit anong pilit niyang intindihin, hindi niya maunawaan kung bakit tila lahat ng bagay ay pilit na ipinapasa sa kanya.
“Bakit ako? Bakit hindi na lang sila? Bakit laging ako ang kailangang mag-adjust?” tanong niya sa sarili habang pinipigilan ang pag-iyak.
Tutol na tutol talaga siya sa ideya ng pagtulong sa negosyo o pag-aako ng responsibilidad na iniwan ng kanyang ate. Para sa kanya, hindi niya ito trabaho. Hindi niya kailanman naisip na magiging bahagi siya ng mga ganitong bagay dahil simula pagkabata, sanay siyang may ibang gumagawa ng lahat para sa kanya.
“Hindi ko naman ginusto ‘to. Hindi ko hiningi na maging parte ng ganitong buhay,” naisip niya habang nakatitig sa kawalan.
Napatayo siya at naglakad papunta sa bintana ng kanilang sala. Tanaw niya ang maaliwalas na hardin, ngunit para sa kanya, walang kahit anong kagandahan ang tanawin. Para bang may bigat sa kanyang puso na hindi maalis.
“Bakit ba kailangan nilang pilitin ako? Hindi naman ako si Ate Samantha. Bakit hindi nila hayaan na gawin ko ang gusto ko?” bulong niya sa sarili, puno ng sama ng loob.
Lumapit ang kanilang kasambahay na si Manang Luz, may dala itong tasa ng kape. “Ma’am Stefany, baka po gusto niyong uminom muna ng kape para gumaan ang pakiramdam niyo,” alok nito nang may pag-aalala.
Ngunit sa halip na magpasalamat, tumingin si Stefany sa kanya nang may inis. “Hindi ko kailangan ng kape, Manang. Ang kailangan ko, tigilan nila ako!”
Bahagyang napaatras si Manang Luz, ngunit hindi na lang siya nagsalita. Tahimik niyang inilapag ang tasa sa mesa bago muling umatras at iniwan si Stefany na nagngingitngit sa galit.
“Ang dali nilang magdesisyon para sa akin, pero ako? Wala akong boses. Lagi na lang si Mommy at Daddy ang nasusunod,” naisip niya habang nagsisimulang maglakad-lakad sa sala.
Sa kabila ng kanyang galit, naroon din ang bahagyang pagkalito. Alam niyang may punto ang kanyang ama—na kailangan niyang magbago at harapin ang responsibilidad bilang bahagi ng pamilya Santiago. Ngunit hindi niya alam kung paano. Para sa kanya, mas madaling tumanggi kaysa tanggapin ang mga bagay na hindi niya gusto.
Sa loob ng kanyang isipan, isang tanong ang paulit-ulit na bumabalik: “Bakit ako? Bakit hindi na lang sila?”
Mr. Santiago POV
Nakaupo si Mr. Santiago sa kanyang opisina sa mansyon, nakasandal sa malambot na swivel chair habang nakatitig sa mga papeles sa harapan niya. Ngunit kahit anong pilit niyang mag-focus sa trabaho, hindi niya magawang alisin sa isip ang anak niyang si Stefany.
Huminga siya nang malalim at napapikit. “Ano ba ang gagawin ko sa batang ‘yon?” tanong niya sa sarili. Alam niyang mali ang palaging pagalitan si Stefany, ngunit tila wala na siyang ibang paraan para maabot ang anak.
“Simula’t sapul, nasanay siya sa layaw. Lahat ng gusto niya, ibinibigay namin. At ngayon, ito ang naging resulta,” naisip niya habang minamasahe ang sintido.
Tumayo siya at naglakad papunta sa bintana ng kanyang opisina. Mula roon, tanaw niya ang malawak na hardin ng kanilang mansyon. Noon, masaya siyang nakikita si Stefany at ang kanyang ate na naglalaro sa lugar na iyon. Ngunit ngayon, tila napakalayo na ng anak niyang bunso sa tamang landas.
“Hindi na pwedeng ganito. Hindi siya pwedeng magpatuloy sa pagiging iresponsable,” sabi niya sa sarili.
Napapaisip siya kung ano ang pinakamabisang paraan para turuan si Stefany. Alam niyang hindi magtatagumpay ang simpleng sermon o parusa. Kailangang ilagay siya sa sitwasyon kung saan matututo siyang tumayo sa sarili niyang mga paa.
“Kung hindi pa siya magbago, baka kailanganin ko na talagang gawin ‘yun,” seryosong naisip ni Mr. Santiago.
Ang ideya ng pagpapadala kay Stefany sa probinsiya ay matagal na niyang pinag-iisipan. Doon, malayo sa marangyang buhay ng Maynila, matututunan ng kanyang anak ang tunay na halaga ng pagsisikap at pagtitiis. Alam niyang magiging mahirap ito para kay Stefany, ngunit baka iyon na ang natitirang paraan para matuto siya.
“Masakit bilang ama na gawin ito, pero kung ito ang paraan para magising siya sa katotohanan, kailangan kong gawin,” naisip niya habang bumabalik sa kanyang upuan.
Kinuha niya ang telepono at tumawag sa kanyang personal assistant. “Ayusin mo ang isang bahay sa probinsiya. Panatilihin itong simple, walang mga luho. Kailangan kong siguruhin na magiging komportable pero hindi sobra. Gusto kong maranasan ni Stefany ang tunay na buhay.”
Pagkababa ng telepono, tumitig siya sa larawan ng kanyang pamilya sa kanyang mesa. “Stefany, ginagawa ko ito para sa’yo. Sana maintindihan mo balang araw.”
Katatapos lamang ni Mr. Santiago makipag-usap sa kanyang personal assistant nang biglang bumukas ang pinto ng kanyang opisina. Pumasok ang kanyang asawa, si Mrs. Santiago, na may bahagyang kunot sa noo.
"Sino ang kausap mo?" tanong nito habang nakatingin sa kanya nang diretso.
Saglit na nag-alinlangan si Mr. Santiago bago sumagot. "Wala naman, mahal. Inaayos ko lang ang ilang bagay na kailangan nating asikasuhin."
Hindi nakuntento si Mrs. Santiago sa sagot niya. Lumapit ito at tumayo sa harap ng kanyang mesa, nakataas ang isang kilay. "Ano bang bagay ang kailangan mong ayusin? At bakit parang ang lalim ng iniisip mo kanina?"
Napabuntong-hininga si Mr. Santiago. Alam niyang hindi niya maitatago sa asawa ang plano niya para kay Stefany. "Tungkol kay Stefany," sagot niya nang direkta, tinitingnan ang reaksyon ng kanyang asawa.
Bahagyang nagulat si Mrs. Santiago, ngunit agad din itong tumikhim. "At ano naman ang tungkol kay Stefany? Ano na naman ang balak mo?"
Nag-angat ng tingin si Mr. Santiago. "Mahal, alam mo namang hindi na tama ang mga nangyayari. Kung hindi natin siya turuan ng leksyon ngayon, baka tuluyan nang masira ang kinabukasan niya. Pinaplano kong ipadala siya sa probinsiya. Doon, matututunan niya ang tunay na halaga ng responsibilidad."
Hindi agad nakapagsalita si Mrs. Santiago. Nakatingin ito sa kanya, halatang nag-iisip. "Ipapadala mo siya sa probinsiya? Paano niya kakayanin iyon? Sanay siya sa marangyang buhay dito. Paano kung lalo lang siyang magalit sa atin?"
"Ito lang ang paraan para matutunan niya ang leksyon, mahal. Hindi pwedeng palaging ganito. Kailangan niyang matutunan kung paano tumayo sa sarili niyang mga paa," mariing sagot ni Mr. Santiago.
Napailing si Mrs. Santiago. "Kung iyan ang tingin mong makakabuti, wala akong magagawa kundi suportahan ka. Pero sana, magbunga ang plano mo. Ayokong tuluyang mawalan ng respeto sa atin si Stefany."
"Alam ko, mahal," sagot ni Mr. Santiago habang hinawakan ang kamay ng asawa. "Ginagawa ko ito dahil mahal ko siya. Gusto ko lang na matutunan niya ang mga bagay na makakatulong sa kanya sa hinaharap."
Tahimik na tumango si Mrs. Santiago, ngunit halata pa rin ang pag-aalala sa kanyang mukha. Alam nilang pareho na hindi magiging madali ang desisyon nilang ito, ngunit umaasa silang magdadala ito ng positibong pagbabago kay Stefany.